Edukacja równościowa rozumiana tu jest jako świadome działanie podnoszące wiedzę na temat mechanizmów (przyczyn, przejawów i konsekwencji) dyskryminacji i wykluczenia w kontekście istniejących relacji władzy (społecznej, politycznej, ekonomicznej, symbolicznej) oraz systemu przywilejów grup dominujących w każdym obszarze życia – a także jako działanie rozwijające kompetencje społeczne, wpływające na postawy tolerancji i partnerstwa oraz poszanowania odrębności oraz różnorodności kulturowej. Celem tak rozumianej edukacji równościowej jest kształtowanie gotowości do zaangażowania na rzecz przeciwdziałania wszelkim aktom dyskryminacji, mowie nienawiści i przemocy motywowanej uprzedzeniami i stereotypami, obnażającymi niezdolność do uwzględniania złożoności współczesnego świata społecznego. Pojmowana w ten sposób edukacja równościowa oparta jest na przekonaniu o przyrodzonej godności, podmiotowości oraz równości wszystkich ludzi jako niezbywalnym elemencie ich istnienia, niezależnym od jakiegokolwiek aspektu zróżnicowania ze względu na płeć, orientację seksualną i tożsamość płciową, kolor skóry, pochodzenie narodowe lub/i etniczne, religię (wyznanie lub bezwyznaniowość), światopogląd czy przekonania, stopień sprawności fizycznej, stan zdrowia, wygląd zewnętrzny, wiek, status społeczny i ekonomiczny. Różnorodność jest przecież nieredukowalną cechą współczesnego świata, a odmienność prawem każdego człowieka. Mamy zatem do czynienia ze stanem faktycznym, o wartości cywilizacyjnej i dlatego nie może to być traktowane jako deficyt albo – z czym najczęściej w polskim krajobrazie polityczno-publicystycznym mamy do czynienia – jako jednoznaczne zagrożenie wymagające eliminacji. Przestrzeń różnorodności stanowi wyjątkowy potencjał bogactwa duchowego, który należy wspierać i chronić, a przede wszystkim respektować i uczyć się widzieć w nim wartość cywilizacyjną. Rolą edukacji równościowej jest zatem wspieranie równości i różnorodności osób i grup społecznych, zmierzające do ich wzmacniania na zasadach włączania i upełnomocnienia, a przez to chodzi o tworzenie takiego środowiska, w którym każda osoba będzie się czuła szanowana i doceniana i w którym będzie mogła w pełni realizować swoje możliwości. Troska o edukację równościową musi obejmować również nowe rozwiązania instytucjonalne i praktyki interakcyjnej, promowane także w trybie pedagogiki eksperymentalnej w wymiarze międzynarodowej wymiany doświadczeń.

Tegoroczna konferencja jest dla nas wydarzeniem wyjątkowym, gdyż już po raz piąty będzie gromadziła Badaczki i Badaczy, a także Osoby zajmujące się problematyką związaną z edukacją równościową. W tym roku zaszczycą nas swoim udziałem znakomite osoby Uczonych z zagranicy, w tym z Włoch, Ukrainy i Litwy, Francji, Kanady, Szwecji i USA, co niewątpliwie wzbogaci debaty konferencyjne. Jak przy poprzednich edycjach, również teraz, pragniemy stworzyć przestrzeń do dyskusji, która będzie rozwijała potencjał zmiany na wszystkich szczeblach funkcjonowania społecznego, wykorzystując różnorodne doświadczenia i dyskursy. 

Wyjątkowość tegorocznego spotkania konferencyjnego wynika również z faktu obchodzenia przez Uniwersytet Pomorski w Słupsku 55 rocznicy funkcjonowania jako ważnego ośrodka akademickiego na Pomorzu Środkowym. Nie mniej znaczący dla nas jest Jubileusz 50 lat pracy naukowej profesora Lecha Witkowskiego, który obchodzić będziemy również w trakcie tej konferencji. Powstaną także przy tej okazji okolicznościowe publikacje. Lista ważnych okoliczności, które będziemy uwzględniać w ramach V Konferencji Edukacji Równościowej, pozwala na rozszerzenie formuły akademickiej dyskusji o podmioty społeczne także spoza przestrzeni akademickiej.
Celem tegorocznej konferencji jest stworzenie przestrzeni do wybrzmienia różnorodnych dyskursów, zarówno tych dominujących, od dawna obecnych w edukacji równościowej, jak i tych nowych, kiełkujących oraz niesłyszalnych we współczesnej debacie dotyczącej zagadnień związanych z kategoriami równości-różnorodności-antydyskryminacji, oraz ich (re)konstruowania. Pragniemy zachęcić Osoby Uczestniczące do przyjrzenia się edukacji równościowej z różnych perspektyw, aby ukazać jej wielopłaszczyznowość, a jednocześnie by nie rozmyć przedmiotu refleksji i poszukiwać nowych inspiracji dla przeciwdziałania barierom, blokadom i przeszkodom na drodze tworzenia nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego.

Nasze obrady konferencyjne poświęcimy przede wszystkim zagadnieniom (nie)obecnych dyskursów edukacji równościowej. Dyskurs wyznacza bowiem granicę tego, co da się powiedzieć na dany temat. Warunkuje także nasze tego tematu postrzeganie. Dyskurs nie jest tylko sposobem mówienia o świecie – jest również sposobem jego rozumienia, który nadając sens otaczającej nas rzeczywistości, bierze udział w jej konstruowaniu, w tym w zgłaszaniu i przezwyciężaniu roszczeń oraz budowaniu szans i nadziei. Dlatego analiza współczesnych dyskursów (o) edukacji równościowej, ich zróżnicowanych statusów i ukierunkowań, używanego języka – pozwala identyfikować i rekonstruować znaczenia, które są zasadnicze dla zrozumienia świata społecznego i funkcjonujących w nim tożsamości ludzi, sposobów ich myślenia oraz działania zarówno jednostkowego, jak i zbiorowego. Jest to istotne nie tylko z perspektywy rozpoznawania założeń, wartości i intencji, ich ukrytych sensów i znaczeń, będących źródłem reprodukcji nierównościowego, niesprawiedliwego i dyskryminującego świata, w którym neutralna i naturalna różnorodność ludzi bywa segregowana, stereotypizowana, wyszydzana, krępowana, patologizowana i stygmatyzowana. Nierzadko staje się to przyczyną politycznie, ideologicznie, a nawet religijnie i światopoglądowo wzmacnianych wobec nich uprzedzeń, otwartej wrogiej dyskryminacji, mikroagresji, a nawet przemocy (zarówno tej symbolicznej, jak i strukturalnej), nie tylko blokując ich szanse rozwojowe, ale także wprost przyczyniając się do wystąpienia negatywnych konsekwencji w funkcjonowaniu psychicznym.

Nasze spotkanie będzie także okazją do upomnienia się o upodmiotowienie realne, o upełnomocnienie środowisk degradowanych, marginalizowanych czy piętnowanych, ale także „niewidzialnych”, ignorowanych, a przez to otwarcie dyskursu na głos dotychczas zapomnianego Innego. Stąd tytułowa alternatywa wpisana w formułę (nie)obecności, którą można rozumieć jako matrycę widzenia albo też przymus niewidzenia, determinowanych kulturowym pryzmatem postrzegania danego zjawiska.
V edycja konferencji jest więc naszym zaproszeniem do analizy (nie)obecnych dyskursów, a tym samym do refleksji o wyzwaniach, potrzebach i możliwościach dalszego rozwijania edukacji równościowej. Wyzwań i potrzeb w zakresie przełamywania stereotypów, przeciwdziałania uprzedzeniom i dyskryminacji jest aż nadto. Rozwój natomiast nie będzie możliwy bez uprzedniej detabuizacji i odkłamania rozpowszechnianych, związanych z edukacją równościową treści, które celowo wypaczane, przekręcane, zniekształcane i zafałszowywane, jak chociażby edukacja seksualna, właśnie wręcz umyślnie prowadzić mają do dezinformacji i wytworzenia atmosfery strachu i zagrożenia poprzez odmowę uznania i brak gotowości do widzenia tu szans rozwojowych dla jednostek i społeczeństwa. Realizacja tych działań wymaga większej mobilizacji i szerszej współpracy środowiska równościowego. Dlatego zaproszenie kierujemy nie tylko  do doświadczonych badaczek i badaczy akademickich, ale także do słuchaczek i słuchaczy szkół doktorskich oraz studentek i studentów, nauczycielek i nauczycieli, rodziców uczennic i uczniów, przedstawicielek i przedstawicieli i organizacji pozarządowych, władz lokalnych i oświatowych, polityczek i polityków, artystek i artystów, dziennikarek i dziennikarzy, dla których kategorie równości
i różnorodności wpisane są w troskę o demokratyczny i egalitarny charakter polskiego społeczeństwa.

Zapraszamy Państwa do wspólnej dyskusji, dzielenia się wynikami swoich badań i przemyśleniami. Proponujemy, aby nasze spotkanie koncentrowało się wokół następujących tematów i zagadnień:

1. Dyskursy edukacji równościowej:

• O czym (nie) mówi edukacja równościowa?
• Nie(równo)równi – czyli o wykluczającej mocy dyskursów homogenizujących.
• Posthumanistyczne dyskursy równości.
• Język jako narzędzie tworzenia (nie)równości.
• Dyskurs równości: o pułapkach i zagrożeniach.
• Oni versus My - znaczenie opozycyjnych dyskursów (w) edukacji równościowej.

2. Mapy (w) edukacji równościowej:

• Ślady, tropy, topografie: obszary, przestrzenie, szczeliny, pogranicza i wyrwy (w) edukacji równościowej.
• Widma i powidoki (nie)równości.
• Nowe szlaki i kierunki wyzwań edukacji równościowej.

3. Doświadczenia (nie)równości:

• (Nie)równości w narracjach biograficznych.
• Opór i walka: herstoria i historia w edukacji równościowej.
• Odzyskiwanie zapomnianych, przemilczanych, zmarginalizowanych nienormatywnych opowieści, narracji i biografii.
• Linie papilarne, piętno, stygmaty, odciski stereotypów/uprzedzeń/dyskryminacji.
• Człowiek w cyklu życia w sytuacji doświadczania nierówności.

4.  Edukacja równościowa a polityka publiczna:

• Instytucje (nie)równości.
• Struktury, organizacje i mechanizmy społeczne a utrzymywanie (nie)równości.
• Nowe i tradycyjne instytucje w zderzeniu z (nie)równością.
• Wyzwania i dobre praktyki w przygotowaniu edukatorów równościowych.

5. Literatura/Kultura/Sztuka na rzecz dekonstruowania (nie)równości:

• Diversyfikacja postaci jako pomoc w zrozumieniu doświadczeń ludzkich.
• Opowieści o walkach i tryumfach.
• Sztuka jako narzędzie (w) edukacji równościowej.
• Performatyka (nie)równości: ciało jako medium/subwersywne podważanie norm
  i hierarchii/narracje alternatywne/symbole, metafory, znaki/krytyka i refleksja społeczna/sztuka zaangażowana.

 

Serdecznie zapraszamy do aktywnego uczestnictwa w organizowanej przez nas konferencji. Państwa obecność uświetni planowane spotkanie naukowe przyczyniając się do poszerzenia wiedzy w zaproponowanych obszarach tematycznych. Pragniemy jednocześnie zaznaczyć, że powyższa lista zagadnień nie jest domknięta i pozostawia miejsce na zajęcie się problemami szczególnie ważnymi dla Osób Uczestniczących w konferencji.

             

Spotkajmy się w Słupsku!